Kısa çalışma uygulaması ve ödeneği Koronavirüs ile birlikte adını sık duymaya başladığımız bir konu oldu. Peki kısa çalışma uygulaması ve ödeneği nedir?

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda yer alır. Koronavirüste olduğu gibi beklenmedik bir durum ortaya çıktığında, kriz ortamı olduğunda zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerinin 1/3 oranında azalması halinde ya da iş yerimiz faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak en az 4 haftalığına durdurduğunda iş yerlerinde maksimum üç ayı aşmamak üzere kısa çalışma yapılabilir. İşte bu  tür durumlarda işçileri korumak amaçlı yapılan bu uygulama işçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesini içerir.

Kısa Çalışma Ödeneğine Başvuru Koşulları

Kısa çalışma ödeneğine işçiler başvuru yapamaz. İşverenlerin başvuru yapabilmesi için sağlanması gereken koşullar ise aşağıdaki gibidir.

1. İşveren kısa çalışma talebini yazılı olarak İşkur’a ve var ise sendikaya gerekçeleri ile birlikte iletmelidir. İşverenler Koronavirüs (Covid-19) salgınından olumsuz etkilendiğini ispatlamak koşulu ile kısa çalışma talep formu ve kısa çalışma uygulanacak çalışanlara ilişkin listeyi kanıtlarla birlikte bağlı oldukları İŞKUR birimine elektronik posta yoluyla göndererek başvurularını gerçekleştirebilirler.
   • Başvuru yaparken sunduğu gerekçelerde genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerin iş yerine etkilerini ve zorlayıcı sebebin ne olduğunu belirtmek zorundadır.
   • İş yerinin unvanını, adresini, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasını, iş yeri İŞKUR numarasını ve sosyal güvenlik iş yeri sicil numarasını belirtmek zorundadır.
   • Manyetik ve yazılı ortamda kurumca belirlenen formatta hazırlanan kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi kurum birimine teslim etmek zorundadır.
   • İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
   • Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
2. İşverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunmuş olması gerekir. Bu uygunluk denetimi iş müfettişleri tarafından yapılır. Uygunluk tespiti için müfettişler iş yerlerine gitmezler. Başvuru belgeleri ve sunulan ekler dikkate alınarak denetim yapılır.
3. Kısa çalışmaya dahil edilen çalışanlar adına gerçekleştirilecek sigortalılık bildirimlerinde kısa çalışma yapılan süreler için eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilmelidir.

İşçiler Kısa Çalışma Ödeneğinden Nasıl Faydalanır

İş yerlerinin Kısa çalışma yapması durumunda kısa çalışma ödeneği İşsizlik Sigortası Fonundan ödenmektedir. Normal Şartlarda işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için işsizlik sigortası koşullarını yerine getirmiş yani işsizlik almaya hak kazanmış olması gerekir.  

İşsizlik Sigortasından Faydalanma Koşulları :

• Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
• Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
• Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
• Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak,

Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle bu koşullar esnetilerek kısa çalışma ödeneğinden faydanlanma koşulları başlığı altında aşağıdaki şekilde güncellendi.

• Kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün boyunca hizmet akdine tabi olarak çalışmaya devam etmiş olmaları gerekir.
• Son üç yıl içinde 450 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olmaları gerekmektedir.
• İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması gerekmektedir.
• Eğer daha önce işsizlik ödeneğine hak kazanmış ve kullanmaya başlamışsanız ve bu ödeneğin tamamını kullanmadan işe başladıysanız  bu son iş yerinizdeki sigortalılık süresi 60 günden az olasa bile bu tür çalışanlar kısa çalışma ödeneğinden bir önceki hak sahipliklerinden kalan süre kadar yararlanabilecektir.

Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülür. Daha sonra işsizlik almak istediğinizde kullandığınız bu süreler düşürülerek ödeme yapılacaktır.

İşçilere bu dönemde kısa çalışma ödeneği ve Genel Sağlık Sigortası primlerinin ödenmesi,
hizmetleri sağlanmaktadır.  Bunun dışında kısa ve uzun vadeli sigorta kolları kapsamında ödemeler yapılmamaktadır.

Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı Ne Kadardır?

• Sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. 
• Bu kazanç aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.
• Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak üzere kısa çalışma süresi kadardır.
• Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde, çalışılmayan süreler için aylık olarak hesaplanır.
• Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.
• Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.
• İşyerinde zorlayıcı sebeplerle kısa çalışma yapılması halinde, kısa çalışma ödeneği 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40. maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.
• 4857 sayılı iş kanununun 40. Maddesinde : 24 ve 25 inci maddelerin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir ibaresi yer almaktadır.

Kısa Çalışma Ödemeleri Nasıl Yapılır?

Bu ödemeler işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır.

Daha fazla ve güncel bilgiye İşkur’un sitesinden buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Merak ettiğiniz bir şey olursa bana istediğiniz zaman sorabilirsiniz. Haftalık olarak gelen tüm mesaj ve maillerime dönüş yapıyorum.